پیش نشست «چهارمین همایش ملی بیداری و احیای تمدن اسلامی بر مبنای اندیشه‌های سیدجمال الدین اسدآبادی» به همت گروه تاریخ اسلام در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی روز دوشنبه مورخ 24 بهمن ماه سال جاری به صورت حضوری و برخط برگزار گردید. دبیر این پیش نشست، آقای حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مجید قربانعلی دولابی عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی بود.
در ابتدا، آقای دکتر صادق خزل پور برگزاری این پیش نشست را کاری ابتکاری و ارزشمند دانست که برای نخستین بار برگزار می شود و به نمایندگی از جامعه دانشگاهی سیدجمال الدین اسدآبادی، از میزبانی شایسته و تلاش های دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی، تقدیر و تشکر نمودند. همچنین، گزارشی از استقبال اساتید و پژوهشگران جهت ارسال مقاله به چهارمین همایش ملی بیداری و احیای تمدن اسلامی بر مبنای اندیشه های سیدجمال الدین اسدآبادی ارایه دادند. سپس آقای حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مجید قربانعلی دولابی، سیدجمال الدین اسدآبادی را شخصیتی فراملی و بین المللی دانست که توانست هم مذهب و هم ملیت خود را با هدف تقریب مذاهب اسلامی پنهان نماید و در راستای بزرگی شخصیت ایشان، به جملاتی از مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) و شهید مطهری اشاره نمودند. پس از آن، سخنرانان تخصصی به بیان نظرات خود پرداختند.
موضوع نخست با عنوان «مناسبت فلسفه و تمدن از منظر سیدجمال الدین اسدآبادی» توسط آقای حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدتقی شاکری عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی ارایه شد. آقای دکتر شاکری به جایگاه منحصر به فرد فلسفه در منظومه فکری سیدجمال الدین اسدآبادی با تأکید بر آثار محمد عبده و استاد خسروشاهی پرداختند. در این راستا اظهار داشتند: از دیدگاه سیدجمال، مدنیت و تمدن هیچ گزیری از فلسفه ندارند و اگر قومی بخواهد به شکوفایی برسد، لازم است مسیر فلسفه را بگذارند. از دیدگاه سیدجمال، فلسفه خروج از مضیق مدارک حیوانیت به سوی فضای واسع مشاعر انسانیت است. مدنیت از راه فلسفه اتفاق افتاده است که شاهد آن، نهضت ترجمه در جهان اسلام است. مهم ترین شواهد و نشانه های شخصیت فلسفی سیدجمال عبارت اند از: 1) تحصیل در مدرسه صالحیه و حوزه نجف؛ 2) آثار سید جمال به خصوص رساله نیچریه؛ 3) نظر بزرگان به خصوص آیت‌الله شیخ آقابزرگ تهرانی(ره) که سیدجمال را « اعاظم فلاسفه» نامیده است. 4) شیخ محمد عبده بیان داشته است: «طبق سنت الهی در هر عصر، مردی ظهور کرد که آشنا به احوال ملت ها بود و دارای معلوماتی وسیع؛ مردی پرجرئت معروف به سیدجمال که به تدریس علوم عقلی مشغول شد. در نتیجه تلاش های او، عقول زنده شد و تاریکی های غفلت، سبک گردید. سیدجمال به من حیاتی بخشید که من در آن با حضرت محمد(ص) و ابراهیم و موسی و عیسی و اولیاء و قدیسان شریکم». همینطور شهید مطهری که اظهار داشتند: علت اینکه سیدجمال به تدریس فلسفه توجه داشت، به دنبال این بود که یک نهضت فلسفی، بین مسلمانان به وجود آورد. 5) ملاقات سیدجمال با فیلسوف مشهور فرانسوی ارنست رنان و تحت تأثیر قرار دادن او؛ چنان چه رنان بیان داشته است: «هنگامی که سیدجمال را دیدم، گویی یکی از بزرگان انبیاء و فلاسفه شرق مانند ابن سینا و ابن رشد در نظرم جلوه گر شد. کمتر کسی یافت می شود که تأثیری به نیرومندی تأثیر سیدجمال بر من گذاشته باشد».
موضوع دوم با عنوان«فارسیات سید جمال‌الدین اسدآبادی» توسط آقای سجاد هجری مدیر گروه اجتماعی و فرهنگی پژوهشکده حکمت ارایه شد. ایشان در این نشست به آثار فارسی سیدجمال الدین اسدآبادی پرداختند که با هدف تأثیرگذاری بیشتر بر ممالک ایران، هند و افغانستان تألیف نمودند. در نهایت از پژوهشگران و متخصصان ادبیات فارسی درخواست داشتنند: «به دقت بررسی نمایند که فارسیات سیدجمال الدین اسدآبادی بر اساس کدام نوع فارسی(ایرانی، هندی یا افغانی) تألیف شده اند؟».
این نشست پس از سه ساعت بحث، گفتگو و تبادل نظر ساعت 18 روز سه شنبه مورخ 24 بهمن 1402 در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی پایان یافت..