تاريخ هر جامعه پاية موجوديت كنوني آن است شناخت تاريخ فرهنگ و تمدن اسلامي در درك و تعريف موقعيت و چالش‌هاي كنوني و روشن كردن چشم اندازهاي آيندة جهان اسلام ضرورت تام و تمام دارد و نيل به اين مهم جز با شناخت تاريخ گذشته اسلامي و تربيت نيروي انساني متخصص كه توانايي‌هاي آموزشي و پژوهشي مناسب را كسب كرده باشند، امكان‌پذير نخواهد بود. رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی از زیرمجموعه‌های علوم الهیات است. هدف اصلی این رشته شناخت تاریخ و دستاوردهای تمدن ملل مسلمان و سهم آن‌ها در کارنامه فرهنگ و تمدن بشری، شناخت فرایند رشد و شکوفایی و نیز ضعف تمدن اسلامی است. به عبارت دیگر در این رشته دانشجويان‌ با تاريخ‌ و جغرافياي‌ ممالك‌ اسلامي‌، فرهنگ‌، عادات‌ و رسوم‌ مسلمان‌هاي‌ نقاط‌ مختلف‌ جهان‌ از جمله‌ مسلمان‌هاي‌ آسياي‌ جنوب‌ شرقي‌، شمال‌ آفريقا، اروپا و آمريكا، تاريخ‌ اسلام‌ از زمان‌ ظهور پيامبر اكرم‌ تا زمان‌ حال‌، تاريخ‌ تشكيلات‌ اسلامي‌ (آشنايي‌ با نظام‌ و تشكيلات‌ دولت‌هاي‌ مسلمان‌ اعم‌ از نظام‌ مالي‌، نظام‌ اداري‌، تشكيلات‌ سياسي‌ و…) تاريخ‌ علوم‌ (علوم‌ عقلي‌ و نقلي‌ كه‌ از اسلام‌ زاده‌ شده‌ است‌)، تاريخ‌ ناحيه‌اي‌، تاريخ‌ سال‌ شمار، مآخذ شناسي‌ تاريخي‌ (شناخت‌ منابع‌ و مآخذ تاريخي‌)، تاريخ‌ نگاري‌ (آشنايي‌ با شيوه‌هاي‌ تاريخ‌ نگاري‌ در اسلام‌ و انواع‌ تاريخ‌نگاري‌ اعم‌ از وقايع‌ نامه‌، معاجم‌ الرجال‌، طبقات‌، احوال‌ بلاد، احوال‌ امم‌ و…)، تاريخ‌ هنر معماري‌ اسلامي‌ و تاريخ‌ آموزش‌ و پرورش‌ اسلامي‌ آشنا مي‌شوند. بنابراین فارغ‌التحصیلان این رشته به مهارت شناخت و تحلیل تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جهان اسلام دست می‌یابند. در این رشته به طور کلی 136 واحد درسی ارایه می شود که شامل دروس پایه (42 واحد درسی)، دروس تخصصی (74 واحد درسی)، دروس اختیاری (8 واحد درسی) و دروس عمومی (12 واحد درسی) است.